Kalendarz kwitnienia pożytków pszczelich w roku 2012 na terenie gminy Trzebinia – Psary
Wierzby (Iwa, Szara, Ostrolistna, Wiciowa) 25 marzec do 20 kwiecień
Wierzby są niezwykle cennymi wczesnowiosennymi roślinami miododajnymi i pyłkodajnymi wykorzystywanymi przez pszczoły do intensywnego rozwoju po okresie zimowli. Okres kwitnienia różnych gatunków wierzb trwa 6 do 8 tygodni przy czym najbardziej miododajna jest wierzba iwa. Wydajność miodowa przeciętnie z 1 ha zarośli wierzbowych wynosi do 35 kg. Najbardziej wartościowy dla pszczół jest pożytek pyłkowy.
Śliwa Ałycza, Morela, Tarnina, Wiśnia, Czereśnia, Grusza, Jabłoń, 18 kwiecień – 3 maj
Obecność pszczół w sadzie jest niezbędna do dobrego krzyżowego zapylania kwiatów i uzyskania wysokich plonów, natomiast najcenniejszym dla pszczół pożytkiem z sadów jest pyłek, gdyż pobudza je do wzmożonego rozwoju. Przeważnie w okresie wiosennym, gdy kwitną sady, temperatura jest jeszcze dość niska i pszczoły nie odlatują daleko od ula, jednakże w tym roku dopisała długotrwała upalna pogoda w okresie kwitnienia sadów więc pasieki znajdujące się w pobliżu sadów zanotowały pierwszy znaczący pożytek towarowy gotowy do odebrania około połowy maja. Wydajność miodowa drzew kwitnących w sadach wynosi 10 – 20 kg/ha.
Mniszek 29 kwiecień – 18 maj
Mniszek występuje pospolicie na łąkach, przydrożach, trawnikach miejskich i ogrodach. Kwitnie masowo w maju, a niektóre rośliny zakwitają jesienią. Nektaruje dobrze tylko w czasie upalnej pogody, a jego wydajność miodowa jest niezbyt wysoka, zaledwie do 20 kg/ha, aczkolwiek w sprzyjających warunkach przybytek ula na wadze w okresie kwitnienia mniszka może dochodzić do 3-4 kg dziennie i trwa około 8 dni w czasie masowego kwitnienia. Koszyczki zamykają się po południu, a w deszczową pogodę wcale się nie otwierają. Przy mniej sprzyjającej pogodzie pszczoły zbierają z mniszka dużą ilość pyłku.
Głogi 5 maj – 19 maj
Na naszych terenach w przeważającej większości występują głogi jednoszyjkowe. Są to krzewa lub małe drzewa dorastające do wysokości 8 – 10 m. Kwiaty średnicy 1 cm podobnie zbudowane jak kwiaty gruszy zakwitające w pierwszej dekadzie maja. Woń kwiatów niektórych głogów jest nieprzyjemna, lecz przy sprzyjającej pogodzie pszczoły zbierają z nich masowo pyłek i nektar. Wydajnośc miodowa mała – około 15 kg/ha.
Akacja 21 maj – 2 czerwiec
Robinia należy do naszych najbardziej miododajnych roślin, lecz nektaruje obficie jedynie w okresie ciepłej, prawie upalnej pogody. Najlepiej rośnie i nektaruje na glebach lekkich, piaszczystych. Kwitnie w końcu maja i czerwcu przez 10 – 12 dni. Nektar jest dostępny dla pszczół od 3-4 dnia kwitnienia. Jeżeli pogoda jest sprzyjająca silne pnie mogą zebrać 20 – 30 kg miodu. Miód jest jasny jak woda i długo nie krystalizuje, a po skrystalizowaniu jest śnieżnobiały lub jasnosłomkowy. Wydajność z 1 ha to około 600 – 1800 kg. W roku bieżącym nektarowanie akacji było ograniczone mocnym i zimnym wiatrem ze wschodu w pierwszym tygodniu jej kwitnienia. Pszczoły w tym okresie omijały robinię wybierając spadż z drzew liściastych która masowo wystąpiła na naszym terenie.
Dereń świdwa – Cornus sanguinea 20 maj – 5 czerwiec
Roślina mało znacząca w pszczelarstwie o niskiej wydajności nektarowej, aczkolwiek chętnie oblatywana przez pszczoły w celu pozyskania pyłku w okresach braku głównego pożytku.
Koniczyna biała 8 czerwiec – 5 sierpień
Koniczyna rośnie dziko na pastwiskach, suchych łąkach, miedzach i przydrożach, a ponadto jest uprawiana na polach w mieszance z trawami. Nektar jej jest łątwo dostępny dla pszczół. Wydajność miodowa wynosi około 100 kg z ha. Miód jest jasnożółty, łagodny w smaku i aromatyczny. Krystalizuje drobnoziarnisto i zawiera mniejszy procent wody niż inne gatunki miodów.
Nostrzyk żółty 10 czerwiec -22 lipiec
Różni się od nostrzyka białego niższym wzrostem – do 1 m i zółtymi kwiatami. Dla celów pszczelarskich można go rozmnażać na przydrożach, nasypach kolejowych, rumowiskach i innych bez obawy, że zostanie tam wypasiony. Nostrzyk żółty zakwita w połowie czerwca i kwitnie nawet do 6 tygodni. Ma mniejszą wydajność miodową od białego: 100 – 300 kg miodu z 1 ha.
Lipa drobnolistna 15 czerwiec (centrum miasta) -5 lipiec
Lipa – Tilia L. Drzewa te zaliczają się do jednych z najlepszych roślin nektarodajnych. Były zawsze sadzone przy drogach i zabudowaniach wiejskich. W mieście należą do najcenniejszych drzew parkowych, alejowych, ulicznych i przydrożnych. Odznaczają się gęstą i regularną koroną, pięknymi liśćmi, wcześnie rozwijającymi się na wiosnę i wonnymi kwiatami. Lipy sadzone w mieście doskonale rosną w zieleńcach, parkach i szerokich alejach z kilkoma pasami zieleni, gdzie koronami zacieniają jezdnię i budynki, stwarzając w ten sposób korzystny mikroklimat. W naszych terenach najbardziej rozpowszechniona jest lipa drobnolistna – drzewa te dorastają do 35 m wysokości, długowieczne – średni okres życia drzewa wynosi 300 lat. Uchodzi za drzewo wybitnie miododajne, jednak ponieważ ma odkryte nektarniki, jest wrażliwa na złe warunki atmosferyczne. Wydajność miodowa w sprzyjających warunkach wynosi ponad 200 kg z ha, natomiast co drugi rok może być sporo niższa z racji mniej obfitego kwitnienia. Zakwita w drugiej połowie czerwca i kwitnie około 12 dni. Na liściach lipy również może pojawić się cenna dla pszczół spadź.
Nostrzyk biały – Meliliotus albus Medikus 16 czerwiec – 29 lipiec
Roślina dwuletnia, łodyga wzniesiona rozgałęziona, dorastająca do wysokości 2 m. Kwiaty drobne białe, zebrane w dość luźne, wydłużone grona. Kwitnie przeważnie od końca czerwca przez około 2 miesiące. Cała roślina zwłaszcza po wysuszeniu pachnie kumaryną. Nostrzyk należy do najlepszych roślin miododajnych rosnących w naszym klimacie ponieważ nie przestaje nektarować nawet w czasie suszy. Wydajność miodowa nostrzyka dziko rosnącego wynosi około 200 kg, a w uprawie polowej 680 kg z ha. Miód ten zalicza się do najlepszych, jest jasny, a po skrystalizowaniu biały lub lekko żółty i odznacza się aromatem przypominającym wanilię. Tam gdzie nostrzyk uprawia się po raz pierwszy, zwłaszcza na glebach piaszczystych, należy nasiona zaprawić nitraginą.
Nawłoć – Solidago canadensis L. 29 lipiec – 20 wrzesień
Roślina trwała z rodziny astrowatych dorastająca do wysokości 0,6 – 1,5 m. Kwitnie późno w sierpniu i wrześniu. Drobne kwiaty wydzielają niewiele nektaru, ponieważ jednak nawłoć kwitnie obficie i tam gdzie występuje, pokrywa duże obszary, więc zbiór nektaru wynosi często do 3-4 kg dziennie na jeden pień. Na naszych terenach występuje w przeważającej większości nawłoć kanadyjska której wydajność miodowa wynosi do 800 kg/ha. Niestety w tym roku z powodu nietypowego okresu letniej suszy nawłoć nektarowała wyjątkowo słabo.
